P powszechna
P platforma
T transformacyjna
E energetyki
NGO
architektura A
podmiotowa P
i biblioteka B
platformy P

Kiedy polski rząd po kolejnym kryzysowym roku (2019) w elektroenergetyce (i w górnictwie) ogłasza drugi projekt polityki energetycznej PEP2040 (taki jaki on jest) na kilka dni przed likwidacją ministerstwa energii, a kilka dni po tej likwidacji mówi Brukseli nie w sprawie neutralności klimatycznej 2050, wreszcie jeszcze parę dni później URE ogłasza najdziwniejszą w historii decyzję o podwyżkach cen energii elektrycznej (na 2020), to obywatele, ci którzy myślą, wiedzą, że nikt za nich zadania, jakie mają, nie wykona; to samo zadanie mają (chociaż o tym nie wiedzą) niemyślący (myślący inaczej).

       A zadanie nie jest łatwe. Trzeba od 1100 TWh energii chemicznej z paliw kopalnych (węgiel kamienny i brunatny, ropa naftowa oraz gaz ziemny) potrzebnej w 2019 roku do wyprodukowania 600 TWh energii końcowej (energia elektryczna, ciepło, paliwa transportowe) przejść, najpóźniej w ciągu 30 lat, do energii elektrycznej napędowej (potrzebnej do pokrycia wszystkich potrzeb energetycznych) w 2050 roku równej, w modelu monizmu elektrycznego OZE, tylko 200 TWh.

Tego na pewno nie da się zrobić bez sektora NGO. To ten sektor ma, na obecnym etapie rozwoju, największy potencjał szerokiego uczestniczenia w działaniach na rzecz zadania, którym jest potrzeba (a nawet absolutna konieczność) redukcji pięciu krytycznych błędów poznawczych transformacji energetyki (J. Popczyk, Konwersatorium IE, grudzień 2019). Są to, kolejno: błąd prognozy, błąd liczby odbiorców, błąd nieadekwatności źródeł OZE, syndrom sieciowo-systemowy KSE, błąd ceny przeciętnej. Doświadczenia ze współpracy platformy PPTE2050 w 2019 roku z sektorem NGO, to wiele pozytywnych rezultatów. Uwiarygodniają one postawioną hipotezę o potencjale sektora NGO. Szczególne znaczenie miała współpraca ze Stowarzyszeniem Eko-Unia, a także z Fundacją Rozwój Tak – Odkrywki Nie.

Jednym z rezultatów jest Obserwator Transformacja Energetyczna Ponad Podziałami (TEPP). Na początku 2019 roku Obserwator był wspólną inicjatywą PPTE2050 i Eko-Unii. W kolejnych miesiącach trwało dopracowywanie struktury Obserwatora i w wyniku Eko-Unia osiągnęła zdolność samodzielnego jego redagowania. Korzyść jest obustronna. Platforma PPTE2050 ma dostęp do wydarzeń ważnych w perspektywie Eko-Unii. Ta zaś ma pogłębiony (w trybie dyskusji) dostęp do koncepcji i wyników Platformy. Oczywiście, ważne jest jednak, aby była to przede wszystkim korzyść dla transformacji energetyki.

Drugi przykład, związany z newsletterem Energia dla Klimatu jest inny. W tym przypadku dostęp platformy PPTE2050 do newslettera zwalniał Platformę od początku ze śledzenia inicjatyw Stowarzyszenia Eko-Unia oraz Fundacji Rozwój Tak – Odkrywki Nie. Dawał jednocześnie Platformie możliwość wspierania tych inicjatyw w obszarach edukacji i specjalistycznych ekspertyz.

Jeśli współpraca PPTE2050 z sektorem NGO w zakresie redukcji pięciu krytycznych błędów poznawczych ma być skuteczna, to musi być nastawiona na praktyczne efekty, musi mieć charakter długoterminowy, ale od początku musi być dobrze planowana w horyzontach krótkoterminowych.

W tym kontekście jednym z najważniejszych bieżących zadań platformy PPTE2050 i sektora NGO jest redukcja czwartego błędu poznawczego poprzez wyjaśnienie, co oznacza decyzja URE zatwierdzająca wzrost cen energii elektrycznej w taryfach na 2020 rok w wypadku Tauronu i odmowa zgody na wzrost w wypadku pozostałych grup elektroenergetycznych. Bo przecież: jeśli projekt polityki energetycznej PEP2040 jest racjonalny, i jeśli odmowa rządu w sprawie przystąpienia Polski, jako kraju członkowskiego UE, do Koalicji na rzecz neutralności klimatycznej 2050 jest racjonalna, to powinno być odwrotnie. Mianowicie, odbiorcy na obszarze działania Tauronu, nasyconego najsilniej elektroenergetyką węglową, nie powinni ponosić najdotkliwiej skutków polityki rządowej. Wręcz powinni mieć z niej korzyć.

Z kolei do połowy 2020 roku ważne są działania na rzecz redukcji trzeciego błędu poznawczego, który został wykorzystany przez premiera w Brukseli do odmowy przystąpienia Polski do Koalicji na rzecz neutralności klimatycznej 2050. Działania te są potrzebne po to, aby w czerwcu 2020 roku premier wprowadził jednak Polskę do Koalicji (wykorzystał szansę, którą w tym czasie Polska jeszcze raz otrzyma).

Jan Popczyk
19 grudnia 2019

Transformacja Energetyczna Ponad Podziałami  (Newsletter)
Energia dla Klimatu  (Newsletter)
Koalicja ROZWÓJ TAK - ODKRYWKI NIE  (Newsletter)