P powszechna
P platforma
T transformacyjna
E energetyki
PRAKTYCZNA MAPA TRANSFORMACJI
P praktyczna
M mapa
T transformacji
Transformacja energetyki dotyka wszystkiego: polityki, gospodarki, społeczeństwa.
Dlatego nie będzie sukcesu transformacji bez jej dobrej praktycznej mapy,
nakierowanej na realizację celu, czyli monizmu elektrycznego, wywiedzionego
z silnych przesłanek teoretycznych.
Pod praktycznością mapy kryje się taka jej segmentacja, która uwiarygodnia hipotezę odnośnie realizowalności złożonego celu transformacji. Na platformie PPTE celem tym jest przejście – w horyzoncie 2050 – od obecnej sektorowej energetyki paliw kopalnych (od energetyki WEK) do rynku zaspakajania potrzeb energetycznych w modelu monizmu elektrycznego z jednej strony, a z drugiej w modelu prosumenckim działającym w środowisku wschodzących rynków energii elektrycznej OZE (rynki 1 i 2).
Globalna skala doświadczeń transformacyjnych pozwala w pełni racjonalnie stawiać hipotezę, że decyzje o nowych inwestycjach w energetykę paliw kopalnych (w energetykę WEK) nie mogą być już podejmowane (nowych inwestycji nie można już rozpoczynać (np. nie powinna być rozpoczęta budowa bloku węglowego 1000 MW w Ostrołęce, zahamowane powinny być inwestycje w przeinwestowanych już sektorach naftowym i gazowym).
Platforma PPTE jest środowiskiem umożliwiającym weryfikację (testowanie) hipotezy o konieczności zaniechania w Polsce inwestycji w energetykę paliw kopalnych na bardzo wiele różnych sposobów, zawsze jednak w środowisku monizmu elektrycznego OZE oraz korzyści (strat) krańcowych i kosztów unikniętych.
Najprostszy test dotyczący transformacji bilansu energii elektrycznej do monizmu elektrycznego na platformie ma następującą postać. Polsce potrzebna jest w 2050 r. energia napędowa wynosząca 200 TWh . Gdyby zrealizowany został cel 2020 (15% OZE), to roczny wzrost zapotrzebowanej energii elektrycznej OZE wynosiłby około 8%. Taki wzrost przez 31 lat nie jest żadnym specjalnym wyzwaniem (w latach 1950-1980 był to wręcz standard na rynkach energii elektrycznej wytwarzanej z paliw kopalnych na świecie i w Polsce). Warto podkreślić, że światową dynamikę roczną wzrostu produkcji energii elektrycznej ze źródeł PV szacuje się w horyzoncie 2050 na około 15% (w całym okresie jest to wzrost około 65-krotny)
Dopuszczalna roczna redukcja energii dostarczanej z paliw kopalnych (energii końcowej: elektrycznej oraz energii chemicznej zawartej w paliwach transportowych i w paliwach do produkcji ciepła) też powinna wynosić około 8% (przy takiej redukcji zużycie paliw kopalnych zmniejszyłoby się do 2050 r. do około 8% obecnego zużycia, co oznaczałoby spełnienie celów unijnej mapy drogowej 2050). Jest przy tym całkowicie racjonalna hipoteza, że bezinwestycyjne zasoby polskiej energetyki WEK znacznie przewyższają te, które gwarantują adekwatność zasobów względem potrzeb wynikających z oszacowanej (bardzo grubo) trajektorii transformacyjnej.
Głównym celem Platformy PPTE jest jednak, z praktycznego punktu widzenia, budowanie i testowanie koncepcji oraz modeli rynków wschodzących, 1 i 2, energii elektrycznej (EE). Rynek 1, na infrastrukturze sieciowej nN-SN , ma znaczenie dla transformacji energetyki do monizmu elektrycznego w całym kraju; charakterystyczne znaczenie ma przy tym na obszarach wiejskich (w tym wypadku umożliwia transformację już w horyzoncie 2040). Rynek 2 ma natomiast znaczenie dla transformacji w korytarzu infrastrukturalno-urbanistycznym (typu „kotwica”); w korytarzu tym istota transformacji polega na wykorzystaniu morskich zasobów wiatrowych (elektrownie offshore) oraz dosyłowych układów hybrydowych AC-DC-AC, zbudowanych na najsilniejszym krajowym ciągu liniowym 400 kV Północ-Południe (od elektrowni szczytowo-pompowej Żarnowiec do elektrowni szczytowo-pompowej Żar-Porąbka).

Jan Popczyk