P powszechna
P platforma
T transformacyjna
E energetyki
PRETENDENCI - INNOWATORZY
architektura A
podmiotowa P
i biblioteka B
platformy P

Działanie podstrony Pretendenci-Innowatorzy na platformie PPTE2050 w końcu maja 2020 rozpoczyna się bezpośrednio po opublikowaniu – na platformie i na Portalu CIRE – artykułu „OD DZIAŁAŃ KRYZYSOWYCH 2020 DO ELEKTROPROSUMERYZMU 2050. Transformacja energetyki w trybie przełomowym” (Jan Popczyk), dalej nazywanego artykułem (w artykule tryb przełomowy oznacza tryb innowacji przełomowej, stąd akronim TETIP dla tej transformacji – po to aby ją odróżnić od transformacji w trybie innowacji przyrostowej, która jest, chociaż tylko deklaratywnie, charakterystyczna dla działań rządowych, np. dla projektu polityki energetycznej PEP2040).

Część I artykułu, nt. „Rozległe uwarunkowania i punkt oddolnego praktycznego startu” – poświęcona na początku analizie miejsca transformacji TETIP w trybie przełomowym w uwarunkowaniach cywilizacyjnych, wzmocnionych jeszcze efektem pandemicznym (koronawirus) – w kontekście pretendentów-innowatorów odwołuje się przede wszystkim do jednostkowego przykładu klastra ORE (Ostrowski Klaster Energii). Klaster ten obejmuje samorządowe (miejskie w Ostrowie Wielkopolskim, gminne w powiecie ostrowskim ) przedsiębiorstwa użyteczności publicznej, przedsiębiorców sektora MMSP, ale także pretendentów z segmentu ludnościowego i ma potencjał uprawniający do tego, aby o nim mówić jako o liderze w grupie średnich miast (w Polsce od 50 do 100 tys. mieszkańców) i „stowarzyszonych” z nimi powiatów (łącznie 100 do 200 tys. mieszkańców, roczne zapotrzebowanie na energię elektryczną dla takiej jednostki JTS po transformacji do elektroprosumeryzmu w horyzoncie 2050, to około 0,5 do 1 TWh, inwestycje na reelektryfikację OZE w ciągu 30 lat, to 1,5 do 3 mld PLN).

Część II artykułu nt. „Słownik encyklopedyczny teorii i zarys koncepcji rynku wschodzącego 1 na poziomie praktyki” jest skierowana ogólnie do pretendentów-innowatorów jako rozprzestrzeniającej się już drugiej, po prosumenckiej, wielkiej fali elektroprosumeryzmu (były też małe fale, o których pisze się w cz. I artykułu); nie jest natomiast już kierowana do indywidualnego pretendenta-innowatora (np. takiego jak klaster ORE), który w pojedynkę ma tylko małe szanse na kształtowanie środowiska regulacyjnego w którym musi działać. Zastosowana tu metafora fali ma przyczynę i rodzi konsekwencje.

W kontekście przyczyny podkreśla się, że wzbierająca gwałtownie fala pretendentów-innowatorów nie pojawiłaby się, gdyby nie wystąpiła koincydencja procesowa polegająca na przecięciu się dwóch trajektorii w transformacji energetyki. Pierwszej: trajektorii schodzącej energetyki paliw kopalnych WEK, obejmującej (na świecie) już wszystkie jej sektory, a nie tylko elektroenergetykę węglową i górnictwo węglowe oraz energetykę jądrową. I drugiej: trajektorii elektroprosumeryzmu, syntetyzującego fundamentalnie wszystkie trzy rynki końcowe (energii elektrycznej, ciepła i paliw transportowych), wszystkie dotychczasowe „gałęzie” rozwojowe (wytwórczej) energetyki OZE, dalej wszystkie dotychczasowe gałęzie działań proefektywnościowych, łącznie z pasywizacją budownictwa i rozwiązaniami biznesowymi w postaci kontraktów ESCO, wreszcie technologie i modele biznesowe GOZ (gospodarka obiegu zamkniętego).

W kontekście konsekwencji podkreśla się, że fala rozprzestrzeniania się pretendentów-innowatorów nie zostanie zablokowana już przez żadną państwową politykę. Żaden władca i żaden rząd na świecie nie ma możliwości tego zrobić w sposób trwały, bo musiałby społeczeństwu odebrać całkowicie wolność, a myślicielom, twórcom i wynalazcom zabronić myślenia, odkrywania praw przyrody, robienia wynalazków. Takiej sytuacji, występującej trwale, historia świata nie zna. Świat wie za to – nie wchodząc na teren religii – kim byli Sokrates, Kopernik, Galileusz, Bruno, …). Konsekwencje dalszego lokalnego (w Polsce i współcześnie) blokowania transformacji TETIP poniesie społeczeństwo. Lista strat jest bardzo długa, i tu nie ma powodów do jej kolejnego przywoływania.

Lepszym rozwiązaniem od blokowania jest wyjście przez rząd naprzeciw fali pretendentów-innowatorów. Czyli, powtórzenia (tym razem z pretendentami-innowatorami w roli głównej) ustrojowej reformy elektroenergetyki (decentralizacji i urynkowienia) rozpoczętej w 1990 roku, oraz przyłączenia w 1995 roku KSE (funkcjonującego wyjściowo, w 1990 roku, w środowisku RWPG-owskiego systemu POKÓJ do → europejskiego systemu UCPTE). Drogą prowadzącą do tego rozwiązania, będącego zarazem drogą do trzech pierwszych rynków elektroprosumeryzmu (rynku wschodzącego 1 energii elektrycznej, rynku urządzeń i rynku usług) jest wdrożenie (w sposób spokojny, bez wywoływania wielkich napięć społecznych) zasady współużytkowania zasobów KSE przez rynki energii elektrycznej: rynek schodzący WEK i rynek wschodzący 1 pretendentów-innowatorów. Podkreśla się, że (nawet w doraźnej perspektywie) to rozwiązanie jest bardzo korzystne dla operatorów OSD (bardzo istotnej części podmiotów zasiedziałych na rynku schodzącym); dla elektrowni węglowych jest korzystne w perspektywie średnioterminowej (zapewnia przewidywalność restrukturyzacji tego segmentu), a dla operatora OSP – w długoterminowej.

Podkreśla się także fakt, że reforma systemu operatorskiego OSD sektora elektroenergetycznego, bazująca na zasadzie współużytkowania zasobów KSE, przedstawiona w cz. II artykułu, o wielkim znaczeniu dla Polski, włącza w korzyści płynące z niej bardzo wielkie grupy społeczne, w tym ze względu na jej zasięg i wymiar inwestycyjny jest najskuteczniejszą drogą do budowy w Polsce klasy średniej, bez której żadne współczesne państwo nie może funkcjonować. Jest też drogą do nowoczesnej alokacji zasady pomocniczości z poziomu państwowego na poziom samorządowy. Wreszcie nie niesie z sobą zagrożenia wykluczenia żadnych grup społecznych – zainteresowanych poprawą swojej sytuacji – z korzyści związanych z reformą. Dlatego, chociaż pretendenci-innowatorzy będą mieli co robić nawet bez tej reformy, to działając na rzecz jej realizacji (przez wywieranie spójnej presji na rząd), i ponosząc zwiększony własny wysiłek, dobrze zasłużą się Polsce.

Wyjściowo antycypuje się działanie 5 segmentów podstrony Pretendenci-Innowatorzy. Są to segmenty: 1˚ - pretendenci-innowatorzy w obszarze koncepcji, 2˚ - pretendenci-innowatorzy z obszaru JST, 3˚ - pretendenci z technologiami wytwarzania i magazynowania na rynku energii elektrycznej, z technologiami pasywizacji budownictwa, elektryfikacji ciepłownictwa, elektryfikacji transportu, i wreszcie z technologiami GOZ, 4˚ - pretendenci z kompetencjami w obszarze zarządzania energią (obszar efektywności energetycznej, ale także kontraktów ESCO), 5˚ - pretendenci z technikami z obszaru inteligentnej infrastruktury rynku wschodzącego 1 energii elektrycznej: terminale sieciowe STD, platformy pomiarowo-billingowe OIRE(WSE), systemy nadzoru SCADA(WSE). Uznaje się, że jest to w początkowej fazie działania podstrony jej najbardziej pożądana struktura podmiotowo-przedmiotowa.

Jan Popczyk
20 maja 2020

1. (P-I JST) Gmina Żmigród
2. (P-I MMSP) eGmina Infrastruktura Energetyka
3. (P-I MMSP) Clean World Energy Systems
4. (P-I MMSP) FVenergia
5. (P-I MMSP) OMNIVERDE
6. (P-I MMSP) Most Advanced Power Unit
7. Test